W czwartek, 3 października odbyła się w Trzebnicy II Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Kościół katolicki na Ziemiach Zachodnich i Północnych w czasach wielkiej próby (1951-1956)”. Już po raz drugi organizatorami wydarzenia są: Gmina Trzebnica oraz Fundacja Obserwatorium Społeczne.
Konferencja odbyła się w Trzebnicy po raz drugi w ramach realizowanego wspólnie przez Gminę Trzebnica i Obserwatorium Społeczne projektu naukowego: „Integracyjna rola Kościoła katolickiego na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej”.
- To dla mnie ogromny zaszczyt, że spotykamy się ponownie - w Trzebnicy, mieście św. Jadwigi Śląskiej i tu możemy zgłębiać naszą wiedzę na temat ogromnej roli, jaką Kościół Katolicki odegrał w powojennej historii Ziem Zachodnich i Północnych – w słowach powitania mówił burmistrz Marek Długozima. Przypomniał także, jak ważna była Trzebnica dla kościoła wrocławskiego po II wojnie światowej: - Pamiętamy, że tu w Trzebnicy, 14 października 1945 roku miał miejsce Ingres administratora apostolskiego ks. dr. Karola Milika do archidiecezji wrocławskiej. Ks. Milik z powodu zniszczenia katedry i wielu innych kościołów wrocławskich urządził ingres w bazylice trzebnickiej w uroczystość św. Jadwigi Śląskiej. Udział w tej uroczystości wzięły tysiące wiernych. Tu, u grobu świętej patronki Śląska, ks. Milik prosił Boga o błogosławieństwo i siły do zarządzania rozległą administracją apostolską, którą tworzyli ludzie doświadczeni okrucieństwem wojny, pełni nadziei, że w końcu odnajdą tu – na Ziemiach Zachodnich i Północnych swój nowy dom.
Konferencja jest owocem współpracy Fundacji Obserwatorium Społeczne i Gminy Trzebnica. Patronat honorowy nad konferencją po raz drugi objął Pan Jarosław Gowin Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, abp Józef Kupny Metropolita Wrocławski, Marek Długozima Burmistrz Gminy Trzebnica oraz Cezary Przybylski Marszałek Województwa Dolnośląskiego.
Gościem specjalnym tegorocznej konferencji był reprezentującego wiceministra Jarosława Gowina – Pan Piotr Dytko - Społeczny Doradca Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W swoim przemówieniu podkreślił, że Kościół pełnił w historii Polski rolę państwowotwórczą i kulturotwórczą, a także pozwalał przetrwać polskiej państwowości w czasach największych prób, największych kryzysów. - Szczególnie dzisiaj, kiedy ta rola jest często kwestionowana, niezwykle ważne jest, by te fakty przypominać - mówił.
Ważnym momentem było wręczenie przez ks. abp. Józefa Kupnego Metropolitę Wrocławskiego wyróżnienia dla ks bp. prof. dr. hab. Jana Kopca. Wyróżnienie to jest wyrazem wdzięczności za zaangażowanie ks. bpa Jana Kopca w działalność naukową prowadzoną na rzecz historii Kościoła wrocławskiego. Ks. abp Józef Kupny wręczył ks. bp. Janowi Kopcowi okolicznościowy numizmat.
Ks. sbp Józef Kupny otwierając konferencje mówił również, że omawiany okres historyczny był bardzo trudny mimo porozumienia zawartego między polskim rządem a episkopatem, a stosunki między państwem i Kościołem były bardzo napięte. Szczytem było bezpodstawne pozbawienie wolności kard. Stefana Wyszyńskiego (25 września 1954 do 28 października 1956 r.). - Pomimo tych wszystkich trudności Kościół wypełniał swoją misję i dokładał wszelkich starań, by wypełnić swoje zobowiązania wynikające z zawartego z rządem porozumienia. I tak było również na tzw. ziemiach odzyskanych, gdzie zaraz po zakończeniu II wojny światowej przystąpiono do budowania nowej administracji, nowych struktur kościelnych - mówił.
Dodatkowo, ks. bp Jan Kopiec, podobnie jak ks. abp Józef Kupny otrzymali z rąk dr. Stanisława Antoniego Bogaczewskiego oraz dr Tomasza Gałwiaczka z oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN we Wrocławiu, Replikę Krzyża Obrony Lwowa oraz statuetkę płk. Józefa Piłsudskiego. Statuetkę z popiersiem Marszałka Piłsudskiego w dowód wdzięczności za zaangażowanie na rzecz rozwoju nauki historycznej i wspieranie badań naukowych otrzymał również burmistrz Marek Długozima.
Poszczególne wykłady konferencji zaprezentowane tego dnia omawiały historię Kościoła na tym terenie oraz postawy poszczególnych duchownych i katolików.